اجرای ساختمان به سبک تونلی یکی از روش های مورد استفاده برای اجرای ساختمان با سیستم باربر دیوار و سقف بتنی است. روشی که در برخی از مناطق استقبال زیادی از آن می‌شود. شاید برای شما هم سوال باشد که چرا اجرای ساختمان با سیستم باربر دیوار و بتنی باید به نام سبک تونلی شناخته شود. مهم‌ترین دلیل نام‌گذاری این روش اجرای قالب بندی سقف و دیوار به صورت سلولی و همزمان است و به همین دلیل به سبک تونلی معروف است. با آکادمی معلم همراه باشید.

نحوه اجرای سیستم تونلی در ساختمان

قالب بندی کف و دیواره جان پناه برای فضای کار در دیوارهای پیرامونی در سبک تونلی

همان‌طور که گفته شد در سبک تونلی دیوار و سقف بتن مسلح به‌صورت هم‌زمان آرماتوربندی، قالب بندی و بتن ریزی می شود. این روش ضمن افزایش سرعت و کیفیت اجرا عملکرد سازه ای و رفتار لرزه ای مجموعه سازه را به لحاظ یکپارچگی اعضا و اتصالات آن به شکل چشمگیری بهبود می‌دهد. قالب مورد استفاده در سیستم تونلی به اندازه تقریبی ابعاد فضا است و برای قالب بندی یا قالب برداری نیاز به تبدیل آن به ابعاد کوچک نیست و با همان ابعاد اولیه به صورت یکپارچه از فضا خارج می شود.

خروج قالب تونلی پس از بتن ریزی دیوار و سقف و گیرش اولیه بتن با فاصله دادن قالب از جدار بتن ریزی شده (قالب برداری) و با حرکت افقی روی چرخ یا غلتک صورت می گیرد. جدارهایی که با استفاده از این روش اجرا می شود، جدارهای اصلی داخلی و بعضی جدارهای خارجی (جانبی) هستند.

زلزله و آرماتوربندی سیستم تونلی

اجرای میلگرد گذاری دیوار قبل از بستن قالب در سازه تونلی

یکی از سوالات مهم در مورد سازه تونلی واکنش لرزه ای و سیستم آرماتوربندی آن است. سازه های اجرا شده با سیستم تونلی شاخص و شناخته شده‌‌اند و از دیدگاه عملکرد لرزه ای ایراد چشمگیری نمی‌توان از آن گرفت. البته همه‌ی این‌ها به شرطی است که تمام استانداردها رعایت شده باشند. تجربه زلزله های گذشته رفتار مناسب سازه تونلی را نشان داده است.

در ساختمان اجرا شده به روش تونلی ابتدا آرماتوربندی و تعبیه مسیرهای تاسیسات مکانیکی و برقی در دیوار انجام و هم زمان با این اقدامات، قالب بندی بازشوهای مورد نیاز برای تاسیسات و در و پنجره اجرا می شود. قالب دو طرف دیوار را به صورت پشت به پشت، قالب بندی می کنند و با قرار گرفتن قالب های متوالی در کنار هم، بدون قالب واسط سقفی یا همراه با آن، مجموعه قالب های دیوار و سقف را تشکیل می دهند.

برای آشنایی با واکنش لزره ای ساختمان سبک فولادی به این مطلب مراجعه کنید:

۴ ویژگی سازه LSF یا ساختمان سبک فولادی

در مرحله بعد، آرماتوربندی سقف و جاگذاری مسیرهای برق انجام می شود و قالب هایی برای خالی ماندن محل داکت و دیگر حفره‌های لازم در سقف نصب می شود. در ادامه، بتن ریزی سقف و دیوار به صورت یکپارچه و در یک مرحله انجام می شود. به واسطه همین روش اجرای جدارهای بتنی پرداخت شده، نیاز به نازک کاری روی سطوح آن را بر طرف می شود. این روش اجرا، در مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن مورد ارزیابی قرار گرفته و کاربرد آن در حیطه الزامات ارائه شده، مجاز است.

۳ مزیت سبک تونلی در ساختمان

صفحات مش قبل از میلگرد برای تسریع عملیات اجرای میلگرد گذاری دیوار و سقف در سیستم قالب تونلی

موارد زیادی را می‌توان برای مزیت سبک تونلی در ساختمان و سازه نام برد. برای مثال افزایش سهولت و سرعت اجرا در سبک تونلی بالا است. اجزای غیر سازه ای مانند دیوار جداکننده و پله و پانل نما به صورت پیش‌ساخته در نظر گرفته می شود و پس از تکمیل سازه اصلی به آن متصل می شود. البته این امر در مورد سازه پله توصیه نمی شود. اما به طور سرعت به شدت افزایش پیدا می‌کند.

همینطور از مزیت دیگر روش تونلی می‌توان به کاهش نیروی انسانی در پروژه اشاره کرد. با انجام مدیریت صحیح و استفاده از فناوری روز در تسریع گیرش و افزایش مقاومت بتن علاوه بر افزایش سرعت اجرا، نیروی انسانی نیز کاهش می‌یابد.

امروزه با استفاده از روش تونلی در تولید ساختمان انبوه سازان با برنامه ریز‌ی یک طبقه در روز همچون اجرای همزمان سازه و بخشی از دیوار داخلی و لوله گذاری برق و تاسیسات، اجرای مناسب و تسریع عملیات نازک‌کاری و عایق‌بندی ساختمان، پروژه های بزرگ را به سرعت پایان می‌دهند.

سومین مزیت قابل ذکر و بزرگ در اجرای ساختمان به سبک تونلی کاهش پرتی در مصالح است. در حقیقت دو مزیت کاهش نیروی انسانی  و استفاده از اجزای غیر سازه ای پیش ساخته به شما کمک می‌کند که بهره بروری بالایی در استفاده از مصالح و افزایش فضای مفید داشته باشید.

معایب در سبک باربر دیوار و سقف بتنی

ناهنجاری سطح بتن ریزی شده پس از بازکردن قالب به دلیل رعایت نکردن استاندارد بتن ریزی در سیستم قالب تونلی

از معایب سبک باربر دیوار و سقف بتنی محدودیت در طراحی فضاهای داخلی است و لازم است طراحی بر طبق محدودیت اجرا در خصوص ابعاد قالب و قالب گذاری به صورت مدولار انجام شود. اما یکی از بزرگ‌ترین مشکلات در این سازه اجرای پارکینگ است. در واقع اجرای پارکینگ بسیار دشوار و در مواردی غیرممکن است.

مورد دیگر از معایب سبک تونلی به یکی از مزایای آن بازمی‌گردد. همان طور که گفتیم نیروی انسانی در این روش به شدت کاهش می‌یابد، اما از طرف دیگر نیاز به نیوری متخصص بالا می‌رود. از این رو هزینه بالای قالب و نیاز به نیروی متخصص از دیگر معایب این روش است.

سرعت اجرای پروژه به سبک تونلی

سرعت اجرای پروژه در نمونه‌های مشابه در حدود ۲۵۰ مترمربع در هر روز است و همین طور محدودیت ارتفاع در این نوع از سازه‌ها در حدود ۵۰ متر است.